SQL: دریچه‌ای به دنیای داده‌ها

SQL ابزار قدرتمندی است که نقش مهمی در دنیای امروز بازی می‌کند. این زبان به ما امکان برقراری ارتباط با پایگاه‌ داده رابطه‌ای و استخراج اطلاعات از آن‌ها را می‌دهد. هر جا که داده‌ای وجود داشته باشد، می‌توانید ردپایی از SQL پیدا کنید.

در دنیای امروز، داده‌ها نقشی حیاتی ایفا می‌کنند و به مثابه طلایِ عصر حاضر، ارزشمند و حائز اهمیت هستند. برخی، ارزش داده‌ها را هم‌رده با سوخت‌های فسیلی می‌دانند، چرا که این اطلاعاتِ گران‌بها، موتور محرکه نوآوری، پیشرفت و تصمیم‌گیری‌های آگاهانه در دنیای کنونی هستند.

ذخیره‌سازی این داده‌های ارزشمند، در پایگاه‌های داده انجام می‌شود. اما برای بهره‌گیری از قدرت و پتانسیل نهفته در این مخازنِ عظیم اطلاعات، نیاز به برقراری ارتباطی موثر و کارآمد با آن‌ها داریم. در اینجا، نقشِ واسطی قدرتمند به نام SQL پررنگ می‌شود.

SQL چیست ؟

SQL یا به عبارتی Structured Query Language، زبانی قدرتمند برای تعامل با سیستم مدیریت پایگاه‌های داده رابطه‌ای (RDBMS) است. همانطور که از نامش پیداست، این زبان به کاربران امکان می‌دهد تا Query و درخواست‌های خود را به پایگاه داده ارسال کنند. به عبارتی دیگر، SQL به مثابه رابطی بین کاربر و سیستم مدیریت پایگاه داده رابطه‌ای عمل می‌کند.

با استفاده از SQL، کاربران می‌توانند:

به پایگاه داده رابطه‌ای ارتباط برقرار کنند.

داده‌ها را به پایگاه داده اضافه، حذف یا ویرایش کنند.

جدولهای جدید ایجاد کنند.

Queryهای پیچیده برای بازیابی اطلاعات مورد نظر خود اجرا کنند.

و بسیاری از عملیات دیگر را انجام دهند.

فرق SQL با زبان های برنامه نویسی دیگر

برخلاف زبان‌های برنامه‌نویسی مرسوم مانند پایتون، در SQL شما به طور دقیق مشخص نمی‌کنید که چه فعالیت‌هایی با چه ترتیبی اجرا شوند. در زبان‌های برنامه‌نویسی، شما به طور جزئی بیان می‌کنید که چه کاری باید انجام شود و چگونه انجام شود. به عنوان مثال، شما ترتیب مراحل، توابع و متغیرها را به طور دقیق تعریف می‌کنید.

اما در زبان SQL ، رویکردی متفاوت حاکم است. در اینجا، شما صرفاً این که چه کاری می خواهید انجام دهید را مشخص می‌کنید و نحوه انجام آن را به عهده سیستم مدیریت پایگاه داده (DBMS) می‌گذارید. به عبارت دیگر، SQL به شما اجازه می‌دهد تا نیاز خود را به زبان ساده بیان کنید و جزئیات اجرا را به DBMS واگذار کنید.

محبوبیت

با وجود گذشت بیش از 50 سال از تولد زبان برنامه‌نویسی SQL، این زبان همچنان به عنوان یکی از محبوب‌ترین زبان‌ها در حوزه پایگاه داده‌ها شناخته می‌شود. دلیل این محبوبیت، سادگی و کارایی بی‌نظیر SQL در تعامل با پایگاه داده‌های رابطه‌ای است.

اختراع پایگاه داده‌های رابطه‌ای، نیاز به زبانی واسط برای برقراری ارتباط با این سیستم‌های نوین را به وجود آورد. در این میان، SQL با ظهور به موقع خود، این خلاء را به طور کامل پر کرد و به سرعت به زبان اصلی برای کار با پایگاه داده‌های رابطه‌ای تبدیل شد.

امروزه، تا حدی این وابستگی عمیق شده است که به پایگاه داده‌های رابطه‌ای، اصطلاحاً “پایگاه داده SQL” نیز می‌گویند و در مقابل، پایگاه داده‌های غیر رابطه‌ای با عنوان “NoSQL” شناخته می‌شوند

دستورات SQL

زبان SQL دستورات متنوعی دارد و در اینجا فقط به چند نمونه از دستورات پرکاربرد آن اشاره می‌کنیم

SELECT : بازیابی داده از جدول

دستور SELECT برای استخراج بخشی یا تمام داده‌های یک جدول استفاده می‌شود. می‌توانید از عملگرها در کنار SELECT استفاده کنید تا میزان داده‌های انتخاب‌شده را محدود کنید.

این مثال می‌تواند توسط یک ناشر برای انتخاب ستون‌های عنوان، نویسنده و تاریخ انتشار از جدولی به نام catalog استفاده شود.

DELETE : حذف سطرهای جدول

دستور DELETE برای حذف سطرها از یک جدول مشخص استفاده می‌شود. در این مثال، تمام سوابق کارمندانی با نام خانوادگی “Smithee” حذف خواهند شد.

INSERT INTO: افزوذن سطر

دستور INSERT INTO برای افزودن سطرهای جدید به یک جدول پایگاه داده استفاده می‌شود. دستور زیر یک سطر جدید به جدول Employees اضافه می‌کند.

تاریخچه SQL

همانند تئوری پایگاه داده‌های رابطه‌ای، زبان SQL نیز در یکی از لابراتوارهای تحقیقاتی IBM متولد شد.محققان IBM در اوایل دهه 1970، همزمان با توسعه‌ی اولین سیستم‌های مدیریت پایگاه داده‌ی رابطه‌ای (RDBMS)، زبان فرعی خاصی را برای کار با این سیستم‌ها طراحی و ساختند . نام اولیه این زبان (structured english query language) SEQUEL بود.

اما زمانی که پای عرضه‌ی رسمی این زبان به عنوان یک محصول به میان آمد، مشخص شد که نام تجاری “Sequel” قبلاً توسط شرکت دیگری ثبت شده است. به همین دلیل، نام آن به SQL تغییر یافت.

یک نسخه استاندارد SQL در سال ۱۹۸۶ توسط انجمن استانداردهای ملی آمریکا (ANSI) پذیرفته شد. یک سال بعد، در سال 1987، “سازمان بین المللی استانداردسازی” (ISO) نیز این استاندارد را تایید کرد. از آن زمان تاکنون، نسخه های جدیدی از استاندارد SQL هر چند سال یکبار منتشر می شود و آخرین نسخه تا به امروز مربوط به سال 2023 می باشد.